Jaap de Roode
Dokters van nature, hoe vogels, apen, vlinders en andere dieren zichzelf genezen
Armand Girbes
Zieke zorg, de uitverkoop van de Nederlandse gezondheidszorg
Richard Hoofs
Bezield leven op doktersrecept, activeer je zelfhelend vermogen met inzichten uit het oude Egypte
Ziek en gezond
Op mijn bureau liggen 3 boeken, 3 boeken over gezondheid en de zorg voor zieken en ziekten. Het zijn stuk voor stuk 3 hele bijzondere boeken en ook zo verschillend over hetzelfde onderwerp. Zelf heb ik veel gelezen over het onderwerp, en erover gehoord in gesprekken; dat heb je als je vrouw een homeopaat is. Moet je eens lezen, hoor dit nu eens, ken je dit al …
Laat ik beginnen met het moedige boek van Armand Girbes, die ik volg op X, en die geen moeite heeft om er met gestrekt been in te gaan. Het zal met de leeftijd en zijn statuur te maken hebben. Armand Girbes is internist, intensivist en klinisch farmacoloog en werkt bij het UMC in Amsterdam. Hij heeft het boek ‘Zieke zorg, de uitverkoop van de Nederlandse gezondheidszorg geschreven’. In het boek is Armand Girbes opnieuw de luis in de pels, en het moge duidelijk zijn, hij weet waarover hij het heeft. Als in 2006 de marktwerking ingaat in de gezondheidszorg is de belofte om betere zorg te leveren tegen lagere kosten. Zoals we weten is dat in het geheel niet uitgekomen. Ik betwijfel zelfs of de beleidsmakers dit ooit zelf hebben geloofd, want we weten nu wel wat de marktwerking precies doet met sociale stelsels in de wereld.
Ik las ergens op de vraag hoe er op zijn boek gereageerd zal worden, dat Armand Girbes antwoordde: ‘Het zal zo veel mogelijk worden doodgezwegen door de verantwoordelijken binnen de gezondheidszorg zelf.’ In hoofdstukken als ‘de veramerikanisering van de zorg’, en ‘mensen zijn geen diagnoses of pakketjes’ geeft hij een inkijk in ziekenhuizen en aanverwante zorg waar patiënten toch vooral als deelgebieden worden bekeken. 'gespecialiseerde ziekenhuizen kunnen ervoor zorgen dat zorgverleners zich sterk richten op hun specifieke vakgebied, maar daardoor minder goed in staat zijn andere aandoeningen te herkennen.’ Ik zou daaraan willen toevoegen: doordat we in de zorg ons vooral richten op een deelprobleem, raakt de hele mens verder uit beeld. Fysieke problemen hebben natuurlijk ook te maken met omstandigheden, mentale issues en cultuur.
Ik hoop van harte dat de inhoud van dit boek wel een weg gaat vinden, en in ieder geval gesprekken opent hoe nu verder. Want dat de gezondheidszorg vast gaat lopen, staat wel vast. In het laatste deel doet Armand Girbes zinvolle suggesties voor dergelijke gesprekken.
Een boek waar de hele patiënt wordt gezien, is het boek van Richard Hoofs, huisarts, ‘Bezield leven op doktersrecept, activeer je zelfhelende vermogen met inzichten uit het oude Egypte.’ Op de achterflap staat: ‘Medische klachten kun je zien als richtingaanwijzers die aangeven welke veranderingen er nodig zijn om de balans in je leven terug te vinden.’
Het is een opvallende invalshoek die Richard Hoofs gebruikt, want hij duikt diep in de geschiedenis van het oude Egypte. Centraal staan vier helende principes, doorgegeven door vier goden en godinnen. (...) Net als in de mysteriescholen van het oude Egypte verschaffen deze principes je een ingang tot zelfonderzoek en zelfervaring.’ Richard Hoofs haalt in zijn boek dan uitgebreid het principe van Karma aan via Maät, de zelfheling via Isis, het principe van wijsheid met Thot en het idee van de kosmische verbinding met Ptah.
Ik moet zeggen dat ik deze verdieping met gezondheid via de oude Egyptische goden en aanverwante wijsheden nog niet eerder las en/of kende. Maar via uitgebreide beschrijving, die ook heel goed en helder verwoord zijn, kom je veel meer te weten hoe men ooit gezondheid zag en ervaarde én vooral wat je er nu nog steeds mee kan.
Los van vele beschrijvingen en ervaringen, geeft Richard Hoofs ook hele praktische oefeningen aan de lezer mee.
En dan het derde boek, ook over gezondheid, maar van een hele andere orde, namelijk een boek over hoe dieren ‘verschillende vormen van medicijnen gebruiken’. In zijn boek ‘Dokters van nature’ onderzoekt Jaap de Roode, een Nederlandse bioloog die in Amerika werkt het gedrag van monarchvlinders, honingbijen en ja, ook mensen.
Veel verhalen over hoe dieren zelf een medicijn vinden, soms zelfs van ‘materiaal’ dat we daar niet voor bedoeld hadden, zoals sigarettenfilters die vogels gebruiken om van parasieten af te komen. Onderzoekers dachten dat de vogels die gebruikten om hun nesten lekker zacht te maken, maar het bleek toch anders te zijn.
Dieren hebben dus een instinctief vermogen om zelfhelend te zijn. Maar dat was ook het geval voor de mens die diep bevroren werd gevonden op een klimtocht in de Ötztaler Alpen. Deze mens was dodelijk verwond geweest, en wat men verder vond was het restant van berkenzwam, die een antibiotische werking heeft.
Dieren hebben een diepere kennis wat de natuur, waar ze natuurlijk onderdeel van zijn, heb helpt om te helen. ‘Hoe weten de monarchvlinders welke planten ze moeten gebruiken om hun nakomelingen van medicijn te voorzien?’ Jaap de Roode weet het antwoord niet, maar ziet wel dat het werkt. Niet voor niets heet dit hoofdstuk over deze vlinders dan ook: ‘Leven en leren.’
En dat is het, we kunnen van oude mysteriën, wijsheden en instincten zoveel leren over gezondheid, en het is meer dan jammer dat we daar zo weinig gebruik van (zijn gaan) maken. Door ons boven de natuur - en daarmee boven logica van natuurlijke processen - te stellen hebben we onszelf in de hoek geverfd. Hoe komen we daar weer uit?
Ron van Es
Lees ook eens deze boeken
