Mason Currey, met bijdragen van Ernst-Jan Pfauth

Dagelijkse rituelen, hoe bekende kunstenaars, schrijvers, ondernemers en andere creatieve werken

Uitgeverij Maven Publishing

Dagelijkse rituelen

Ik was ooit in Baden-Baden, de Duitse stad met het beroemde kuuroord, maar ook de plaats waar de Europese elite kwam om te gokken. Een van die gokkers was de Russische auteur Fjodor Dostojevski. Hij was gokverslaafd en verspeelde daar in Baden-Baden regelmatig zijn kapitaal. Om niet verder in de schulden weg te zakken moest hij wel een nieuw boek schrijven. Dat boek bracht hem weer voldoende geld op om weer te gaan gokken. Totdat … Zijn gokverslaving is dus indirect wel de reden dat we zoveel moois van Dostojevski nog kunnen lezen. 

Het voorbeeld van de werkwijze  van Dostojevski staat dan weer niet in het boek Dagelijkse rituelen, maar verder worden 162 creatieven beschreven, waaronder o.a. de Nederlandse aanvullingen van Ernst-Jan Pfauth: Armin van Buuren, Ellen ten Damme, Adriaan van Dis en Francine Houben.

In het boek Dagelijkse rituelen lees je zoveel meer van de manieren van werken, beweegredenen om te gaan werken en bijzondere manieren van werken van schrijvers, musici, en andere creatieven. Het geeft een mooi inkijkje hoe zij hun leven inrichtten en in het voorwoord schrijft Ernst-Jan Pfauth: ‘Ik weet nog dat ik Curreys boek verslond en allerlei fascinerende adviezen tegenkwam. Werk uitsluitend in bed. Of enkel in bad, of hotelkamers. Was je net zo lang tot je onderburen klagen over lekkage. Sta geregeld op je hoofd. Ga aan de slag als de zon opkomt, of werk alleen in het donker. Maak wandelingen van vier uur. mastubeer zonder klaar te komen. Of ga dagelijks met vier verschillende mensen naar bed. Eet niets anders dan twee croissants op een dag. Lunch met een chocoladeshake en vijf, zes of zeven koppen koffie met suiker. Dit waren de dagelijkse rituelen van Truman Capote, W. Somerset Maugham, Maya Angelou, Ludwig van Beethoven, Igor Stravinsky, Sylvia Plath, Glenn Gould, Gustav Mahler, Honoré de Balzac, Georges Simenon, Marcel Proust en David Lynch.

Nu probeer jij te raden wie met vier mensen naar bed ging, of mastubeerde zonder klaar te komen. (Luister dan naar de radio-uitzending op 24 april, of via de link hieronder die na de uitzending wordt geplaatst)

We hebben allemaal rituelen om het leven soms dragelijk te maken of om het werk te verzetten dat nodig is. Die rituelen kunnen zeer persoonlijk zijn, tot op het idiote af voor buitenstaanders. Zoals het voorbeeld van Nikola Tesla, een briljante uitvinder, ingenieur en fysicus. ‘Tesla werkte het liefst in het donker en deed de gordijnen alleen omhoog als het onweerde. (...) Tesla at in zijn eentje (hij at in het Waldorf-Astoria hotel), en belde van tevoren zijn instructies voor de maaltijd door. Als hij aankwam werd hij naar zijn gebruikelijke tafel geleid waar achttien schone linnen servetten klaar lagen op zijn plek. Terwijl hij op zijn eten wachtte, poetste hij het reeds glimmende zilver en kristal met deze linnen lappen, waarbij hij langzaam een berg weggeworpen servetten op tafel creëerde.'

Ernst-Jan Pfauth schrijft over rituelen: ‘Een ritueel impliceert dat je iets bewust anders doet en daaraan - of aan het gevolg ervan - een meerwaarde toedicht. (...) Eigenlijk maakt het niet zoveel uit wát je ritueel is, als je er maar een hebt.’

In het boek krijg je als lezer in ieder geval mooie voorbeelden van rituelen, en misschien wordt je op een idee gebracht er zelf een te beginnen, of je eigen ritueel aan te passen. Bijvoorbeeld om de dag te beginnen, of af te sluiten. Of om dat boek te gaan schrijven, en vooral vol te houden. Mensen bellen. De dagelijkse wandeling, of de route naar het werk. Of een ritueel om domweg minder te doen of te willen. Zelf heeft Ernst-Jan Pfauth ook zijn rituelen. ‘Een van mijn krachtigste rituelen - en ja, ook een van de zoetsappigste - is iedere dag minstens drie dingen opschrijven waarvoor ik dankbaar ben.’

Mijn rituelen? Yep, de eerste kop koffie in de ochtend natuurlijk. Dan eerst stil zijn, meditatie is een te groot woord. De eerste zinnen bedenken voor een nieuw stuk of recensie, zeg maar de anekdote of een eigen voorbeeld uit mijn leven waar ik het aan ophang. En dan, gewoon beginnen, want schrijven gaat vanzelf als de eerste zinnen eenmaal staan. 

Ron van Es

Koop het boek hier