Voor Dirk De Wachter persoonlijk

Beste Dirk,

Ik zou u, Vlaming, uit respect met ‘u’ moeten en ook wel willen aanspreken. Maar met uw open, eerlijke beschrijving van uw belevenissen in uw boek Vertroostingen komt u zo dichtbij, dat ik (als Nederlandse) de sterke aandrang voel om te tutoyeren. Ik vermoed dat u dat, al ben ik een vreemde voor u, geen probleem zult vinden.

Je beschrijving van wat je in het ziekenhuis beleefde raakte me diep. Hoe wezenlijk, hoe troostend en bemoedigend de aanwezigheid van anderen voor je waren, zowel degenen die fysiek naast en achter je stonden als degenen die je ontmoette in je dromen en hallucinaties. Het raakt aan mijn eigen ervaringen. Als ik zoiets beleef zie ik niet alleen die ander, maar daarachter ook de Ander. Dat is voor jouw als zelfverklaard non-theïst niet zo evident. Het brengt een glimlach op mijn lippen. Want dat verschil tussen jou en mij is niet belangrijk. Het gaat erom die liefde, die hulp toe te laten. Soms: erom te durven vragen, zoals je deed in je droom over de oorlog en bij de schoonmaakster aan je bed. 

En, als je aan de andere kant staat en de ander je nodig heeft, er gewoonweg voor die ander te zijn. Met een luisterend oor, een liefdevolle blik, een klein gebaar. En, wat jouw verhaal me liet zien, trouw zijn, blijven komen, zolang dat nodig is. Ik voeg eraan toe: niet snel invullen wat jíj́ denkt dat nodig is, maar vragen wat de ander nodig heeft. Of dat proberen aan te voelen.

Ik heb, net als jij, afgelopen maanden ervaren hoe verbindend het werkt als je je kwetsbaarheid laat zien. Ik had een hele sterke innerlijke drang om over mijn pijn en verdriet te vertellen, ook in groepen waar ik de mensen nog niet goed kende. Zo bijzonder om te ervaren, wat dat teweeg brengt! Alsof er bij iedereen maskers afvallen.

Wat je me erg duidelijk maakte was dat bij groot verdriet bij een ander, zoals het verlies van een kind, je dat verdriet niet moet proberen weg te halen of te verminderen. Dat ben je geneigd te doen als je het zelf niet goed kunt verdragen, niet aan kunt zien…. 

Je kunt de ander inderdaad helpen het draagbaar te maken. Vooral door aanwezig te zijn, naar het verdriet te luisteren. Het kleine gebaar van Levinas.

Je vroeg om kritiek. Ach, de rest van het boek was voor mij niet zo relevant. Maar ik weet, dat anderen zich daar juist in herkenden, waardoor dat voor hen goed, troostend, was om te lezen.

Heel veel dank, dat je het boek geschreven hebt!

Aaltje van Roekel